ျမန္မာ - ယိုးဒယား မုန္းတီးေရး႐ိုက္ကြင္းမ်ား (သို႔) Surasi Military Camp
ျမန္မာ - ယိုးဒယား မုန္းတီးေရး႐ိုက္ကြင္းမ်ား (သို႔)
Surasi Military Camp
ကန္ခ်နပူရီ က ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကီလို ၂၅၀ သာေဝးတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေနရာေဒသတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ျမန္မာ-ယိုးဒယား မုန္းတီးေရး႐ုပ္႐ွင္ကားမ်ားကို ဖန္တီ႐ိုက္ကူးေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ထိုေနရာတြင္ ေျမဧက ၈၀၀ ခန္႔ေျမကြက္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကေမာၻဇသာဒီ (ပဲခူး)၊ မႏၱေလးနန္းတြင္းႏွင့္ နန္းၿမိဳ႕႐ိုးေတြကို အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။
ျမန္မာ - မုန္းတီးေရးဇာတ္ကားမ်ားကို ႐ိုက္ကူးေသာ ဒါ႐ိုက္တာမွာ hatrichalerm Yukol ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔က ဘုရင့္ညီအစ္ကိုဝမ္းကြဲေတာ္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူ႐ိုက္ကူးေသာ ဇာတ္ကားမ်ားအတြက္ ထိုင္းဘုရင့္တပ္မွ တပ္သား ၁၀၀၀၀၀ ေက်ာ္ ကူညီေပးခ့ဲၿပီး King Naresuan (နရဲစြမ္) မင္းသား
Wanchana Sawasdee သည္လည္း တပ္မေတာ္မွ အရာရိွတစ္ဦးျဖစ္သည္။
သူ႐ိုက္ကူးေသာ ဇာတ္ကားမ်ားသည္ ၃ ႏွစ္ၾကာျမင့္ခ့ဲၿပီး၊ ဘတ္ေငြ သန္း ၇၀၀ ေက်ာ္ အကုန္က်ခံ႐ိုက္ကူးသျဖင့္ ထိုင္း႐ုပ္႐ွင္ထုတ္လုပ္ေရးသမိုင္း၌ တန္ဖိုးအျမင့္ဆုံးထုတ္လုပ္မႈ ျဖစ္သည္။
•••
သူတို႔ အဓိက ဇာတ္အိမ္တည္တာကေတာ့ ထိုင္းလူစြမ္းေကာင္း နရဲစြမ္ကို ဇာတ္အိမ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတည္ၿပီး ႐ိုက္ကူးခ့ဲၾကပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံကို ျမန္မာသစၥာခံ အျဖစ္က
ရုန္းထြက္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာက်ဴးေက်ာ္မႈ အားလုံးကို တြန္း
လွန္ႏိုင္တဲ့ အျပင္ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ( ၂ ) ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ယိုးဒယားကို ျမန္မာ သစၥာခံ ဘဝကလြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူအျဖစ္ နရဲစြမ္ဘုရင္ဟာ ယိုးဒယား ရာဇဝင္ မွာ သူရဲေကာင္းအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ႔ပါတယ္။
နရဲစြမ္ က ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၆၉ ခုႏွစ္။ ယိုးဒယား - ျမန္မာတတိယတိုက္ပြဲ အၿပီးတြင္ လက္ေအာက္ခံယိုးဒယားဘုရင္ ျဗမဟာဓမၼာရာဇ၏ သား နရဲစြမ္(Naresun)ကို ဘုရင့္ေနာင္က ေတာင္းယူ ေမြးစားခ့ဲသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ နရဲစြမ္သည္ ၉ ႏွစ္သာရိွေသးသည္။
°°°
" နရဲစြမ္" (Neresun )
အယုဒၶယ ျပည့္ရွင္ မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ( ျမန္မာ အေခၚ ျဗသာ ဓိရာဇာ )၊ အျပည့္အစံုက Somdet Phra Maha Chakkraphat (၁၅၀၉–၁၅၆၉) ျဖစ္တယ္။ သူ႕မိဖုရားက ေတာင္ငူဘုရင္ တပင္ေရႊထီး ရဲ့ပထမဆုံး ထိုးစစ္ကို ေရွ႕တန္းထြက္ လက္နက္ကိုင္ျပီး ခုခံခဲ့လို႕က်ဆုံးခဲ့ရတဲ့ ထိုင္း
အမ်ိဳးသမီး သူရဲေကာင္း မိဖုရား"သီရိသူရိယဆူရီယိုထိုင္း"
( Queen Sri Suriyothai ) ျဖစ္တယ္။
မဟာခ်ကၠရာဖတ္မွာ ဆင္ျဖဴ (၄) စီးရွိလို႕ဘုရင့္ေနာင္က တစ္စီး ေတာင္းတာကို မေပးလို႕ ဆင္ျဖဴ ကိစၥ က ေသေရးရွင္ေရးလို ျဖစ္လာတယ္။ တကယ္ေတာ့
ဆင္ျဖဴကိစၥက အေပၚယံ ျပသာနာပါ။ တကယ့္ ျပသနာက ဇင္းမယ္ ( ခ်င္းမိုင္ ) ကိုသိမ္းပိုက္ႏိုင္တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္ကို စစ္ျပိဳင္မလား၊ သစၥာခံ လုပ္မလား ဆိုတာက အဓိကျဖစ္တယ္။
(ဘုရင့္ေနာင္ကို မင္းႀကီးေဆြႏွင့္ ပင္းယ တစီးရွင္ အႏြယ္ေတာ္၊ ေတာင္ငူ ၾကြယ္စစ္မင္း၏ သမီးေတာ္အႀကီးတို႔က သကၠရာဇ္ ၈၇၇-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၁၅-ခုႏွစ္)တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ငယ္မည္မွာ ရွင္ရဲထြဋ္ျဖစ္သည္။ သကၠရာဇ္ ၈၉၂-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၃၀) တြင္ မင္းတရားေရႊထီး နန္းတက္ေသာအခါ ရွင္ရဲထြဋ္၏ ခမည္းေတာ္ မင္းႀကီးေဆြအား
မင္းရဲသိခၤသူဘြဲ႔အပ္ႏွင္းသည္။ ရွင္ရဲထြဋ္ သည္ ဘုရင္တပင္ေရႊထီး ထံေတာ္၌ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအမည္ႏွင့္ အမႈေတာ္ထမ္းရြက္ရတယ္။
တပင္ေရႊထီးထီး လုပ္ၾကံခံရျပီးေနာက္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၉၁၅၊တပို႔တြဲလဆန္း ၆-ရက္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၅၃) တြင္ နန္းတက္ေတာ္မူသည္။
သကၠရာဇ္ ၉၄၃-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၈၁)၊ နန္းသက္ ၃၂-ႏွစ္၊ သက္ေတာ္ ၆၆-ႏွစ္တြင္ ကံေတာ္ကုန္ရွာသည္။)
၁၅၆၂ - ခုႏွစ္မွာ ေပၚတူဂီ အေျမႇာက္တပ္သား အေတာ္အတန္ ပါဝင္တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က အယုဒၶယျမိဳ႕ကို ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္တယ္။ ယိုးဒယား ျမိဳ႕ၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ ကမန္ပိုက္ ႏွင့္ ပိသေလာက္ (ထိုင္း အေခၚ ဖစ္စႏူလုခ္ (Phitsanulok)
အရင္ဆုံး အညံ့ခံလိုက္ရျပီး ေနာက္ဆုံး အယုဒၶယ (Ayutt-haya ) အညံ့ခံရတယ္။
စစ္ႏိုင္တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္ဟာ ယိုးဒယားမင္း မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ႏွင့္ မင္းညီမင္းသားမ်ားယိုးဒယား အႏုပညာသည္၊ လက္မႈပညာသည္မ်ား၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဆင္ျဖဴအားလုံး ယူေဆာင္ျပီး ဟံသာ၀တီ ပဲခူး ကို ျပန္ခဲ့တယ္။
( စကားခ်ပ္ အေနနဲ႕ ယိုးဒယားကို ဝင္ထြက္ေနစဥ္
အေတြ႕အၾကံု အရ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြက ဘုရင့္ေနာင္
(သူတို႕ အေခၚ "ဘူလင္ေနာင္" ) ကို မမုန္းဘူး။
သမိုင္းဝင္ အယုဒၶယ ေစတီ ဘုရားေတြကို မဖ်က္စီး
သလို ဘုရင့္ေနာင္ ကိုယ္၌ကလည္း ေစတီဘုရားေတြကို အေျမႇာက္ဆံ မထိေအာင္ပစ္ခတ္ေစတယ္လို႕ျမန္မာ့သမိုင္းမွာလည္း ေရးတယ္။ အေလာင္းမင္းတရားဦးေအာင္ေဇယ် (နန္းစံ ၁၇၅၂-၁၇၆၀) လက္ထက္ေရာက္မွသာ အယုဒၶယကို ေစတီပုထိုးပါမက်န္ အမႈန္႕ေခ်ပစ္တာမို႕ ဦးေအာင္ေဇယ်ကိုေတာ့ အေတာ္ ရြံရွာမုန္းတီးတာေတြ႕ရတယ္)။
ဖမ္းဆီးလာတဲ့ ယိုးဒယား စစ္သံု႕ပန္းေတြထဲမွာ
မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ရဲ့ ေျမး ၊ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား
"ျဗဓမၼရာဇာ" ရဲ့ သား (၉) ႏွစ္ အရြယ္ "နရစြမ္
( ျမန္မာ အေခၚ ျဗနရာဇ္ )" လည္းပါဝင္တယ္။
ယိုးဒယားမင္း ခ်ကၠရာဖတ္ဟာ ဟံသာ၀တီ ပဲခူးကို
ေရာက္ျပီး မၾကာမီ သကၤန္း ဝတ္တယ္။ ( ဘုရင္ မ
ျဖစ္ခင္ကလည္း တၾကိမ္ သကၤန္းဝတ္တာ "Suriyothai " ရာဇဝင္ရုပ္ရွင္ ၾကည့္ဖူးသူအေပါင္းမွတ္မိမယ္)။ ၁၅၆၅ - ခုႏွစ္မွာသကၤန္းဝတ္ ယိုးဒယားမင္းဟာ ဘုရားဖူး အျဖစ္ အယုဒၶယကို ျပန္ခြင့္ရတယ္။ အယုဒၶယကို ျပန္ေရာက္တာနဲ႕သကၤန္းဝတ္ ခ်ကၠရာဖတ္ဟာ ဘုရင့္ေနာင္ကို
ပုန္ကန္တာေၾကာင့္ ၁၅၆၆-ခုႏွစ္ မိုးရာသီအကုန္မွာ
ဘုရင့္ေနာင္ ဦးစီးတဲ့ ျမန္မာတပ္ ဟာ အယုဒၶယကို
ဒုတိယ အၾကိမ္ စစ္ခ်ီတယ္။
ဒီတခါေတာ့ ယိုးဒယားမင္း၏ သားမက္ "နရစြမ္" ရဲ့
အေဖ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား "ျဗဓမၼရာဇာ"က ျမန္မာတပ္နဲ႕ မဟာမိတ္ လုပ္လိုက္တယ္။ တိုက္ပြဲဟာ ျပင္းထန္ ရွည္လ်ားျပီး ၁၅၆၇ ခုႏွစ္ မိုးမက်မီမွာ "ျဗဓမၼရာဇာ"ကလည္း သစၥာေဖာက္ လုပ္တဲ့အတြက္ အယုဒၶယ က်ဆုံးခဲ့ရျပန္တယ္။
ယိုးဒယားဘုရင္ခ်ကၠရာဖတ္လည္းတိုက္ပြဲမွာ က်ဆုံးျပီးဘုရင့္ေနာင္ ေအာင္ပြဲခံကာ အယုဒၶယမွာ တမိုးခိုတယ္။ ၁၅၆၇ - ခုႏွစ္ ေျခာက္ေသြ႕ရာသီမွာ တပ္ေခါက္ျပီး ဟံသာဝတီ ပဲခူးကို ျပန္ေတာ့ ယိုးဒယား အားနည္းသြားေအာင္ စစ္သံု႕ပန္း အမ်ားအျပား ေခၚေဆာင္သြားလို႕ အယုဒၶယမွာ လူတစ္ေသာင္းသာ က်န္တယ္လို႕အဆိုရွိတယ္။
မင္းသား ျဗဓမၼရာဇာ Phra Maha Thammaracha -thirat ကို သစၥာခံဘုရင္ အျဖစ္ အယုဒၶယကို အုပ္စိုးေစတယ္။
ျဗဓမၼရာဇာက ( ၁၇ ) ႏွစ္ အရြယ္ သမီးေတာ္ ဆုပန္
ကလ်ာ (Suphankanlaya) ကိုဘုရင့္ေနာင္ထံ ဆက္သျပီး ဟံသာဝတီပဲခူးမွာ ေရာက္ေနသူ မင္းသား နရဲစြမ္ကို အယုဒၶယ ျပန္ခြင့္ျပဳဖို႕ပန္ၾကားတာေၾကာင့္ ၁၅၆၈-ခုႏွစ္မွာ နရဲစြမ္ မင္းသားျပည္ေတာ္ျပန္ခြင့္ရတယ္။
ဟံသာဝတီ ေနျပည္ေတာ္မွာ (၉) ႏွစ္သားက ( ၁၅)
ႏွစ္သား အရြယ္ထိ ေနထိုင္ဖူးတဲ့နရဲစြမ္ဟာ ျမန္မာ
စကားေရာ မြန္စကားပါ တတ္ကြၽမ္းတယ္လို႕သိရ
တယ္။ ျမန္မာတို႕ရဲ့စိတ္ေနစိတ္ထား နဲ႕ အက်င့္
ဓေလ့ကို အကဲခတ္ႏိုင္သူလည္း ျဖစ္တယ္။
၁၅၆၉ - ခုႏွစ္ မွာ နရဲစြမ္ ဟာ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား
နဲ႕ ဥပရာဇာ (King of Phitsanulok and Uparaja) ျဖစ္လာျပီး စစ္ေသြးစစ္မာန္တက္ႂကြတဲ့ ယိုးဒယား လူငယ္ေတြ စုစည္းျပီး စစ္တပ္ဖြဲ႕တယ္။
သကၠရာဇ္ ၁၅၈၁ ခုႏွစ္မွာ ဘုရင့္ေနာင္ ကြယ္လြန္
ေတာ့ နႏၵဘုရင္ ( ၁၅၈၁ - ၁၅၉၉ ) နန္းတက္တယ္။
နႏၵဘုရင္ လက္ထက္မွာ ယိုးဒယားကို ေလးၾကိမ္တိုင္ စစ္ခ်ီတိုက္ခိုက္ေပမဲ့ မေအာင္ျမင္ပါ။ တိုက္ပြဲတိုင္းျမန္မာေတြ အေရးနိမ့္တယ္။ တၾကိမ္မွာ နႏၵဘုရင္ရဲ့ သားေတာ္ မဟာဥပရာဇာ နဲ႕ယိုးဒယားဘုရင္ နရဲစြမ္တို႕ ဆင္စီးခ်င္းထိုးၾကရာ မဟာဥပရာဇာ က်ဆုံးသြားတယ္။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာ ယိုးဒယားကို စစ္ခ်ီတာ ရပ္ဆိုင္း
လိုက္ေတာ့တယ္။
၁၅၉၈ - ခုႏွစ္မွာ ေတာင္ငူဘုရင္နဲ႕ ရခိုင္ဘုရင္တို႕
ေပါင္းျပီး ဟံသာဝတီပဲခူးကို တိုက္ခိုက္တာေၾကာင့္
ဟံသာဝတီပဲခူး ပ်က္ျပီး နႏၵဘုရင္ကို ဖမ္းဆီး ေခၚ
ေဆာင္သြားတယ္။ ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး နရဲစြမ္
ဟာ ဒုတိယအၾကိမ္ ဟံသာဝတီ ပဲခူးကို စစ္ခ်ီလာ
တယ္။
(ပထမအၾကိမ္ ဟံသာဝတီပဲခူးကို ဝင္တိုက္ခဲ့ေသာ္
လည္း မေအာင္ျမင္ေပမဲ့ ဘုရင့္ေနာင္လက္ထက္က
ဖမ္းဆီးထားတဲ့ သံု႕ပန္း အားလုံးနီးပါးလြတ္ေအာင္
လုပ္ႏိုင္ခဲ့သလို ျမန္မာဘက္က တိုက္စစ္မႉးကို နရဲစြမ္ကိုယ္တိုင္ တူမီးေသနတ္နဲ႕ပစ္သတ္ႏိုင္တာမို႕ နရဲစြမ္ ကိုင္ခဲ့တဲ့ နာမည္ေက်ာ္ တူမီးေသနတ္ကို ထိုင္းအမ်ိဳးသား ျပတိုက္မွာ ယခုထိ သိမ္းဆည္း ထားတယ္)
ဘုရင္နရဲစြမ္ဟာ ေတာင္ငူအထိ စစ္ခ်ီလာျပီး တလ
ေက်ာ္ စစ္ဆင္တယ္။ ျမန္မာနဲ႕ရခိုင္တပ္ေတြ ခုခံ တိုက္ခိုက္ တာေၾကာင့္ ၁၆၀၀ - ခုႏွစ္မွာ တပ္ေခါက္ျပီး ျပန္လည္ ဆုတ္ခြါခဲ့ေသာ္လည္း မုတၱမ ေဒသက မြန္ေတြကိုစည္းရုံးျပီး ယိုးဒယားကို သစၥာခံေစတယ္။
နရဲစြမ္ဘုရင္ လက္ထက္မွာ ျမန္မာ သစၥာခံ အျဖစ္က ရုန္းထြက္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာက်ဴးေက်ာ္မႈ အားလုံးကို တြန္းလွန္ႏိုင္တဲ့ အျပင္ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ( ၂ ) ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ယိုးဒယားကို ျမန္မာ သစၥာခံ ဘဝကလြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူအျဖစ္ နရဲစြမ္ဘုရင္ဟာ ယိုးဒယား ရာဇဝင္ မွာ
သူရဲေကာင္းအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ႔ပါတယ္။
°°°
Photo - Chatrichalerm Yukol
Wanchana Sawasdee
Aun Myat Thu
Surasi Military Camp
ကန္ခ်နပူရီ က ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကီလို ၂၅၀ သာေဝးတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေနရာေဒသတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ျမန္မာ-ယိုးဒယား မုန္းတီးေရး႐ုပ္႐ွင္ကားမ်ားကို ဖန္တီ႐ိုက္ကူးေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ထိုေနရာတြင္ ေျမဧက ၈၀၀ ခန္႔ေျမကြက္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကေမာၻဇသာဒီ (ပဲခူး)၊ မႏၱေလးနန္းတြင္းႏွင့္ နန္းၿမိဳ႕႐ိုးေတြကို အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။
ျမန္မာ - မုန္းတီးေရးဇာတ္ကားမ်ားကို ႐ိုက္ကူးေသာ ဒါ႐ိုက္တာမွာ hatrichalerm Yukol ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔က ဘုရင့္ညီအစ္ကိုဝမ္းကြဲေတာ္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူ႐ိုက္ကူးေသာ ဇာတ္ကားမ်ားအတြက္ ထိုင္းဘုရင့္တပ္မွ တပ္သား ၁၀၀၀၀၀ ေက်ာ္ ကူညီေပးခ့ဲၿပီး King Naresuan (နရဲစြမ္) မင္းသား
Wanchana Sawasdee သည္လည္း တပ္မေတာ္မွ အရာရိွတစ္ဦးျဖစ္သည္။
သူ႐ိုက္ကူးေသာ ဇာတ္ကားမ်ားသည္ ၃ ႏွစ္ၾကာျမင့္ခ့ဲၿပီး၊ ဘတ္ေငြ သန္း ၇၀၀ ေက်ာ္ အကုန္က်ခံ႐ိုက္ကူးသျဖင့္ ထိုင္း႐ုပ္႐ွင္ထုတ္လုပ္ေရးသမိုင္း၌ တန္ဖိုးအျမင့္ဆုံးထုတ္လုပ္မႈ ျဖစ္သည္။
•••
သူတို႔ အဓိက ဇာတ္အိမ္တည္တာကေတာ့ ထိုင္းလူစြမ္းေကာင္း နရဲစြမ္ကို ဇာတ္အိမ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတည္ၿပီး ႐ိုက္ကူးခ့ဲၾကပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံကို ျမန္မာသစၥာခံ အျဖစ္က
ရုန္းထြက္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာက်ဴးေက်ာ္မႈ အားလုံးကို တြန္း
လွန္ႏိုင္တဲ့ အျပင္ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ( ၂ ) ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ယိုးဒယားကို ျမန္မာ သစၥာခံ ဘဝကလြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူအျဖစ္ နရဲစြမ္ဘုရင္ဟာ ယိုးဒယား ရာဇဝင္ မွာ သူရဲေကာင္းအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ႔ပါတယ္။
နရဲစြမ္ က ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၆၉ ခုႏွစ္။ ယိုးဒယား - ျမန္မာတတိယတိုက္ပြဲ အၿပီးတြင္ လက္ေအာက္ခံယိုးဒယားဘုရင္ ျဗမဟာဓမၼာရာဇ၏ သား နရဲစြမ္(Naresun)ကို ဘုရင့္ေနာင္က ေတာင္းယူ ေမြးစားခ့ဲသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ နရဲစြမ္သည္ ၉ ႏွစ္သာရိွေသးသည္။
°°°
" နရဲစြမ္" (Neresun )
အယုဒၶယ ျပည့္ရွင္ မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ( ျမန္မာ အေခၚ ျဗသာ ဓိရာဇာ )၊ အျပည့္အစံုက Somdet Phra Maha Chakkraphat (၁၅၀၉–၁၅၆၉) ျဖစ္တယ္။ သူ႕မိဖုရားက ေတာင္ငူဘုရင္ တပင္ေရႊထီး ရဲ့ပထမဆုံး ထိုးစစ္ကို ေရွ႕တန္းထြက္ လက္နက္ကိုင္ျပီး ခုခံခဲ့လို႕က်ဆုံးခဲ့ရတဲ့ ထိုင္း
အမ်ိဳးသမီး သူရဲေကာင္း မိဖုရား"သီရိသူရိယဆူရီယိုထိုင္း"
( Queen Sri Suriyothai ) ျဖစ္တယ္။
မဟာခ်ကၠရာဖတ္မွာ ဆင္ျဖဴ (၄) စီးရွိလို႕ဘုရင့္ေနာင္က တစ္စီး ေတာင္းတာကို မေပးလို႕ ဆင္ျဖဴ ကိစၥ က ေသေရးရွင္ေရးလို ျဖစ္လာတယ္။ တကယ္ေတာ့
ဆင္ျဖဴကိစၥက အေပၚယံ ျပသာနာပါ။ တကယ့္ ျပသနာက ဇင္းမယ္ ( ခ်င္းမိုင္ ) ကိုသိမ္းပိုက္ႏိုင္တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္ကို စစ္ျပိဳင္မလား၊ သစၥာခံ လုပ္မလား ဆိုတာက အဓိကျဖစ္တယ္။
(ဘုရင့္ေနာင္ကို မင္းႀကီးေဆြႏွင့္ ပင္းယ တစီးရွင္ အႏြယ္ေတာ္၊ ေတာင္ငူ ၾကြယ္စစ္မင္း၏ သမီးေတာ္အႀကီးတို႔က သကၠရာဇ္ ၈၇၇-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၁၅-ခုႏွစ္)တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ငယ္မည္မွာ ရွင္ရဲထြဋ္ျဖစ္သည္။ သကၠရာဇ္ ၈၉၂-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၃၀) တြင္ မင္းတရားေရႊထီး နန္းတက္ေသာအခါ ရွင္ရဲထြဋ္၏ ခမည္းေတာ္ မင္းႀကီးေဆြအား
မင္းရဲသိခၤသူဘြဲ႔အပ္ႏွင္းသည္။ ရွင္ရဲထြဋ္ သည္ ဘုရင္တပင္ေရႊထီး ထံေတာ္၌ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာအမည္ႏွင့္ အမႈေတာ္ထမ္းရြက္ရတယ္။
တပင္ေရႊထီးထီး လုပ္ၾကံခံရျပီးေနာက္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၉၁၅၊တပို႔တြဲလဆန္း ၆-ရက္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၅၃) တြင္ နန္းတက္ေတာ္မူသည္။
သကၠရာဇ္ ၉၄၃-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၈၁)၊ နန္းသက္ ၃၂-ႏွစ္၊ သက္ေတာ္ ၆၆-ႏွစ္တြင္ ကံေတာ္ကုန္ရွာသည္။)
၁၅၆၂ - ခုႏွစ္မွာ ေပၚတူဂီ အေျမႇာက္တပ္သား အေတာ္အတန္ ပါဝင္တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က အယုဒၶယျမိဳ႕ကို ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္တယ္။ ယိုးဒယား ျမိဳ႕ၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ ကမန္ပိုက္ ႏွင့္ ပိသေလာက္ (ထိုင္း အေခၚ ဖစ္စႏူလုခ္ (Phitsanulok)
အရင္ဆုံး အညံ့ခံလိုက္ရျပီး ေနာက္ဆုံး အယုဒၶယ (Ayutt-haya ) အညံ့ခံရတယ္။
စစ္ႏိုင္တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္ဟာ ယိုးဒယားမင္း မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ႏွင့္ မင္းညီမင္းသားမ်ားယိုးဒယား အႏုပညာသည္၊ လက္မႈပညာသည္မ်ား၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဆင္ျဖဴအားလုံး ယူေဆာင္ျပီး ဟံသာ၀တီ ပဲခူး ကို ျပန္ခဲ့တယ္။
( စကားခ်ပ္ အေနနဲ႕ ယိုးဒယားကို ဝင္ထြက္ေနစဥ္
အေတြ႕အၾကံု အရ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြက ဘုရင့္ေနာင္
(သူတို႕ အေခၚ "ဘူလင္ေနာင္" ) ကို မမုန္းဘူး။
သမိုင္းဝင္ အယုဒၶယ ေစတီ ဘုရားေတြကို မဖ်က္စီး
သလို ဘုရင့္ေနာင္ ကိုယ္၌ကလည္း ေစတီဘုရားေတြကို အေျမႇာက္ဆံ မထိေအာင္ပစ္ခတ္ေစတယ္လို႕ျမန္မာ့သမိုင္းမွာလည္း ေရးတယ္။ အေလာင္းမင္းတရားဦးေအာင္ေဇယ် (နန္းစံ ၁၇၅၂-၁၇၆၀) လက္ထက္ေရာက္မွသာ အယုဒၶယကို ေစတီပုထိုးပါမက်န္ အမႈန္႕ေခ်ပစ္တာမို႕ ဦးေအာင္ေဇယ်ကိုေတာ့ အေတာ္ ရြံရွာမုန္းတီးတာေတြ႕ရတယ္)။
ဖမ္းဆီးလာတဲ့ ယိုးဒယား စစ္သံု႕ပန္းေတြထဲမွာ
မဟာခ်ကၠရာဖတ္ ရဲ့ ေျမး ၊ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား
"ျဗဓမၼရာဇာ" ရဲ့ သား (၉) ႏွစ္ အရြယ္ "နရစြမ္
( ျမန္မာ အေခၚ ျဗနရာဇ္ )" လည္းပါဝင္တယ္။
ယိုးဒယားမင္း ခ်ကၠရာဖတ္ဟာ ဟံသာ၀တီ ပဲခူးကို
ေရာက္ျပီး မၾကာမီ သကၤန္း ဝတ္တယ္။ ( ဘုရင္ မ
ျဖစ္ခင္ကလည္း တၾကိမ္ သကၤန္းဝတ္တာ "Suriyothai " ရာဇဝင္ရုပ္ရွင္ ၾကည့္ဖူးသူအေပါင္းမွတ္မိမယ္)။ ၁၅၆၅ - ခုႏွစ္မွာသကၤန္းဝတ္ ယိုးဒယားမင္းဟာ ဘုရားဖူး အျဖစ္ အယုဒၶယကို ျပန္ခြင့္ရတယ္။ အယုဒၶယကို ျပန္ေရာက္တာနဲ႕သကၤန္းဝတ္ ခ်ကၠရာဖတ္ဟာ ဘုရင့္ေနာင္ကို
ပုန္ကန္တာေၾကာင့္ ၁၅၆၆-ခုႏွစ္ မိုးရာသီအကုန္မွာ
ဘုရင့္ေနာင္ ဦးစီးတဲ့ ျမန္မာတပ္ ဟာ အယုဒၶယကို
ဒုတိယ အၾကိမ္ စစ္ခ်ီတယ္။
ဒီတခါေတာ့ ယိုးဒယားမင္း၏ သားမက္ "နရစြမ္" ရဲ့
အေဖ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား "ျဗဓမၼရာဇာ"က ျမန္မာတပ္နဲ႕ မဟာမိတ္ လုပ္လိုက္တယ္။ တိုက္ပြဲဟာ ျပင္းထန္ ရွည္လ်ားျပီး ၁၅၆၇ ခုႏွစ္ မိုးမက်မီမွာ "ျဗဓမၼရာဇာ"ကလည္း သစၥာေဖာက္ လုပ္တဲ့အတြက္ အယုဒၶယ က်ဆုံးခဲ့ရျပန္တယ္။
ယိုးဒယားဘုရင္ခ်ကၠရာဖတ္လည္းတိုက္ပြဲမွာ က်ဆုံးျပီးဘုရင့္ေနာင္ ေအာင္ပြဲခံကာ အယုဒၶယမွာ တမိုးခိုတယ္။ ၁၅၆၇ - ခုႏွစ္ ေျခာက္ေသြ႕ရာသီမွာ တပ္ေခါက္ျပီး ဟံသာဝတီ ပဲခူးကို ျပန္ေတာ့ ယိုးဒယား အားနည္းသြားေအာင္ စစ္သံု႕ပန္း အမ်ားအျပား ေခၚေဆာင္သြားလို႕ အယုဒၶယမွာ လူတစ္ေသာင္းသာ က်န္တယ္လို႕အဆိုရွိတယ္။
မင္းသား ျဗဓမၼရာဇာ Phra Maha Thammaracha -thirat ကို သစၥာခံဘုရင္ အျဖစ္ အယုဒၶယကို အုပ္စိုးေစတယ္။
ျဗဓမၼရာဇာက ( ၁၇ ) ႏွစ္ အရြယ္ သမီးေတာ္ ဆုပန္
ကလ်ာ (Suphankanlaya) ကိုဘုရင့္ေနာင္ထံ ဆက္သျပီး ဟံသာဝတီပဲခူးမွာ ေရာက္ေနသူ မင္းသား နရဲစြမ္ကို အယုဒၶယ ျပန္ခြင့္ျပဳဖို႕ပန္ၾကားတာေၾကာင့္ ၁၅၆၈-ခုႏွစ္မွာ နရဲစြမ္ မင္းသားျပည္ေတာ္ျပန္ခြင့္ရတယ္။
ဟံသာဝတီ ေနျပည္ေတာ္မွာ (၉) ႏွစ္သားက ( ၁၅)
ႏွစ္သား အရြယ္ထိ ေနထိုင္ဖူးတဲ့နရဲစြမ္ဟာ ျမန္မာ
စကားေရာ မြန္စကားပါ တတ္ကြၽမ္းတယ္လို႕သိရ
တယ္။ ျမန္မာတို႕ရဲ့စိတ္ေနစိတ္ထား နဲ႕ အက်င့္
ဓေလ့ကို အကဲခတ္ႏိုင္သူလည္း ျဖစ္တယ္။
၁၅၆၉ - ခုႏွစ္ မွာ နရဲစြမ္ ဟာ ပိသေလာက္ျမိဳ႕စား
နဲ႕ ဥပရာဇာ (King of Phitsanulok and Uparaja) ျဖစ္လာျပီး စစ္ေသြးစစ္မာန္တက္ႂကြတဲ့ ယိုးဒယား လူငယ္ေတြ စုစည္းျပီး စစ္တပ္ဖြဲ႕တယ္။
သကၠရာဇ္ ၁၅၈၁ ခုႏွစ္မွာ ဘုရင့္ေနာင္ ကြယ္လြန္
ေတာ့ နႏၵဘုရင္ ( ၁၅၈၁ - ၁၅၉၉ ) နန္းတက္တယ္။
နႏၵဘုရင္ လက္ထက္မွာ ယိုးဒယားကို ေလးၾကိမ္တိုင္ စစ္ခ်ီတိုက္ခိုက္ေပမဲ့ မေအာင္ျမင္ပါ။ တိုက္ပြဲတိုင္းျမန္မာေတြ အေရးနိမ့္တယ္။ တၾကိမ္မွာ နႏၵဘုရင္ရဲ့ သားေတာ္ မဟာဥပရာဇာ နဲ႕ယိုးဒယားဘုရင္ နရဲစြမ္တို႕ ဆင္စီးခ်င္းထိုးၾကရာ မဟာဥပရာဇာ က်ဆုံးသြားတယ္။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာ ယိုးဒယားကို စစ္ခ်ီတာ ရပ္ဆိုင္း
လိုက္ေတာ့တယ္။
၁၅၉၈ - ခုႏွစ္မွာ ေတာင္ငူဘုရင္နဲ႕ ရခိုင္ဘုရင္တို႕
ေပါင္းျပီး ဟံသာဝတီပဲခူးကို တိုက္ခိုက္တာေၾကာင့္
ဟံသာဝတီပဲခူး ပ်က္ျပီး နႏၵဘုရင္ကို ဖမ္းဆီး ေခၚ
ေဆာင္သြားတယ္။ ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး နရဲစြမ္
ဟာ ဒုတိယအၾကိမ္ ဟံသာဝတီ ပဲခူးကို စစ္ခ်ီလာ
တယ္။
(ပထမအၾကိမ္ ဟံသာဝတီပဲခူးကို ဝင္တိုက္ခဲ့ေသာ္
လည္း မေအာင္ျမင္ေပမဲ့ ဘုရင့္ေနာင္လက္ထက္က
ဖမ္းဆီးထားတဲ့ သံု႕ပန္း အားလုံးနီးပါးလြတ္ေအာင္
လုပ္ႏိုင္ခဲ့သလို ျမန္မာဘက္က တိုက္စစ္မႉးကို နရဲစြမ္ကိုယ္တိုင္ တူမီးေသနတ္နဲ႕ပစ္သတ္ႏိုင္တာမို႕ နရဲစြမ္ ကိုင္ခဲ့တဲ့ နာမည္ေက်ာ္ တူမီးေသနတ္ကို ထိုင္းအမ်ိဳးသား ျပတိုက္မွာ ယခုထိ သိမ္းဆည္း ထားတယ္)
ဘုရင္နရဲစြမ္ဟာ ေတာင္ငူအထိ စစ္ခ်ီလာျပီး တလ
ေက်ာ္ စစ္ဆင္တယ္။ ျမန္မာနဲ႕ရခိုင္တပ္ေတြ ခုခံ တိုက္ခိုက္ တာေၾကာင့္ ၁၆၀၀ - ခုႏွစ္မွာ တပ္ေခါက္ျပီး ျပန္လည္ ဆုတ္ခြါခဲ့ေသာ္လည္း မုတၱမ ေဒသက မြန္ေတြကိုစည္းရုံးျပီး ယိုးဒယားကို သစၥာခံေစတယ္။
နရဲစြမ္ဘုရင္ လက္ထက္မွာ ျမန္မာ သစၥာခံ အျဖစ္က ရုန္းထြက္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာက်ဴးေက်ာ္မႈ အားလုံးကို တြန္းလွန္ႏိုင္တဲ့ အျပင္ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ( ၂ ) ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ယိုးဒယားကို ျမန္မာ သစၥာခံ ဘဝကလြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူအျဖစ္ နရဲစြမ္ဘုရင္ဟာ ယိုးဒယား ရာဇဝင္ မွာ
သူရဲေကာင္းအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ႔ပါတယ္။
°°°
Photo - Chatrichalerm Yukol
Wanchana Sawasdee
Aun Myat Thu
Sorry
ReplyDelete